Vừa ghi nhận được kết quả kinh doanh cực kỳ thành công trong năm 2017, nhưng CTCP Thép Nam Kim (NKG) lại bất ngờ lao dốc ngay ở quý đầu tiên của năm 2018.

Đây chính là nguyên nhân khiến cho CP NKG bị “bốc hơi” hơn 50% giá trị kể từ thời điểm đầu năm 2018 đến nay.

Thắng lớn nhờ hưởng lợi kép

NKG là một trong những doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu tôn mạ lớn nhất Việt Nam, với sản lượng tiêu thụ đạt gần 1 triệu tấn/năm. NKG hiện có 4 nhà máy với tổng công suất đạt 1,2 triệu tấn và dự kiến gia tăng công suất lên mức 2,2 triệu tấn trong vòng 5 năm tới.

Một trong những lợi thế lớn của NKG là doanh nghiệp chịu mức thuế chống bán phá giá thấp nhất khi xuất khẩu sang Malaysia, Thái Lan và Australia so với các doanh nghiệp như Hoa Sen, TDA hay Sunco. Đặc biệt, NKG còn hưởng lợi đáng kể từ quyết định chống bán phá giá tại việt Nam đối với mặt hàng tôn mạ nhập khẩu từ 3,17-38,34% (bắt đầu từ tháng 4-2017), và thuế tự vệ thương mại với tôn màu 19% (bắt đầu từ tháng 6-2017).

 Cùng với kế hoạch phát hành CP trả cổ tức, NKG dự kiến phát hành 30 triệu CP theo hình thức phát hành riêng lẻ cho đối tác đầu tư. Sau các đợt phát hành này, tổng số CP mới tăng thêm là 82 triệu CP, khiến cho rủi ro pha loãng CP gia tăng đáng kể.

Nhờ điều kiện kinh doanh cực kỳ thuận lợi như trên, không có gì khó hiểu khi năm 2017 đánh dấu bước đột phá của NKG với doanh thu và lợi nhuận cao nhất trong 10 năm trở lại đây. Theo báo cáo tài chính (BCTC) kiểm toán 2017, doanh thu và lợi nhuận sau thuế năm 2017 đạt lần lượt là 12.619 tỷ đồng (tăng 41%) và 707 tỷ đồng (tăng 37%).

Với kết quả ấn tượng này, NKG đã tiến hành chi trả cổ tức đợt 1 năm 2017 với tỷ lệ 10% (tiền mặt), và đang tiến hành thủ tục cần thiết để trả cổ tức bằng CP đợt 2 năm 2017 với tỷ lệ lên đến 40%. Thậm chí, HĐQT của NKG còn tự tin lên kế hoạch cho năm 2018 với những con số ấn tượng không kém năm 2017.

Cụ thể, sản lượng tiêu thụ đạt 1 triệu tấn; doanh thu và lợi nhuận trước thuế đạt lần lượt 17.000 tỷ đồng (tăng 34,5%) và 750 tỷ đồng (tăng 6,1%). Kế hoạch kinh doanh năm 2018 đã được cổ đông NKG thông qua tại ĐHCĐ thường niên 2018 vừa được tổ chức ngày 7-4.

Thất vọng do tính toán sai lầm?

Tưởng chừng mọi thứ đang đi đúng như kỳ vọng của doanh nghiệp và cổ đông thì mới đây, doanh nghiệp này công bố kết quả kinh doanh quý I-2018 với những con số đáng thất vọng.

Cụ thể, BCTC hợp nhất quý I, doanh thu thuần đạt 3.593 tỷ đồng (tăng hơn 50% so với 2.393 tỷ đồng cùng kỳ năm 2017), nhưng lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 121 tỷ đồng (giảm 22,5% so với 156 tỷ đồng cùng kỳ năm 2017).

Giải trình về sự sa sút này, ông Hồ Minh Quang, Chủ tịch HĐQT NKG, cho biết quý I-2017 giá thép biến động tăng, cộng với khoản thu nhập tài chính 43 tỷ đồng nên lợi nhuận đột biến, trong khi quý I-2018 các yếu tố này không còn. Tuy nhiên, nhờ tập trung đẩy mạnh sản lượng, mở rộng thị phần, nên kết quả này vẫn phù hợp với thị trường tôn thép mạ hiện nay.

Giải trình này chắc chắn không nhận được sự đồng cảm từ phía các cổ đông và NĐT. Chính vì vậy thay vì nắm giữ CP để chờ đợt trả cổ tức bằng CP lên đến 40%, NĐT đã đẩy mạnh bán ra khiến cho giá CP NKG liên tục lao dốc. Từ mức giá trên 44.000 đồng/CP thời điểm đầu năm 2018, NKG giảm xuống chỉ còn 21.700 đồng/CP (phiên giao dịch ngày 26-4).

Theo giới phân tích, những khó khăn của ngành tôn mạ trong năm 2018 đã được thể hiện qua kết quả kinh doanh quý I của NKG. Khó khăn đầu tiên là thị trường xây dựng đã phần nào hạ nhiệt sau thời gian tăng nóng, trong khi thị trường xuất khẩu đã không còn dễ dàng như giai đoạn 2016-2017. Nguyên nhân do các quốc gia nhập khẩu như Indonesia, Hoa Kỳ bắt đầu áp thuế tự vệ.

Bên cạnh đó, việc giá nguyên liệu thép cuộn nóng (HRC) biến động thất thường, ảnh hưởng đến chi phí nguyên liệu đầu vào. Theo thống kê, giá HRC bình quân năm 2017 là 538USD/tấn, đã tăng lên mức bình quân 590 USD/tấn trong 4 tháng đầu năm.

Bức tranh tài chính ảm đạm

Tuy nhiên, yếu tố khiến cho cổ đông quan ngại nhất chính bức tranh tài chính khá ảm đạm do tỷ lệ vay nợ NKG đang trong chiều hướng gia tăng mạnh. Theo thống kê, nợ vay tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp với tỷ lệ nợ/tổng tài sản giữ ở mức 61% (gần như không thay đổi nhiều so với năm 2016 là 65%), trong khi tổng nợ phải trả chiếm 71% cơ cấu.

Nợ vay ngắn hạn cũng tăng mạnh từ 2.296 tỷ đồng năm 2016 lên 4.503 tỷ đồng năm 2017. Song song với đó, chi phí lãi vay cũng ghi nhận mức cao nhất trong 10 năm trở lại đây, khoảng 270 tỷ đồng (tăng gần 90% so với năm 2016).

Không những thế, NKG còn phải đối mặt với áp lực trả lãi vay lớn trong khi hiệu quả quản lý dòng tiền chưa tương xứng. Năm 2017, tiền từ hoạt động kinh doanh ghi nhận mức thâm hụt 1.456 tỷ đồng, chủ yếu do giá trị hàng tồn kho tăng mạnh (hơn 2.000 tỷ đồng). Hệ số thanh toán vì vậy cũng ở mức thấp so với các doanh nghiệp cùng ngành. Như vậy, nếu lãi suất năm 2018 tiếp tục tăng lên biên lợi nhuận sẽ bị chi phí lãi vay “bào mòn” đáng kể.

Nguồn tin: Sài gòn đầu tư

Các sàn giao dịch hàng hóa Trung Quốc ngày 10/5 đã nâng mức giới hạn giao dịch và mức ký quỹ bắt buộc đối với một số hợp đồng quặng sắt, đồng thời khôi phục mức phí đối với các hợp đồng thép kỳ hạn tương lai, sau khi giá sắt thép tăng bùng nổ và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Trung Quốc là nhà sản xuất thép hàng đầu thế giới và là nước tiêu thụ quặng sắt – nguyên liệu chính trong sản xuất thép - lớn nhất toàn cầu. Việc giá quặng sắt tăng đột biến gần đây xuất phát từ lo ngại về tình trạng nguồn cung.

Phiên 10/5, giá quặng sắt tại Trung Quốc đã tăng lên mức kỷ lục cao mới, 1.326 CNY (207 USD)/tấn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi nhuận của các nhà máy thép.

Để đối phó với tình huống này, Sàn giao dịch hàng hóa Đại Liên cho biết sẽ nâng mức giới hạn giao dịch và yêu cầu ký quỹ đối với các hợp đồng quặng sắt kỳ hạn giao tháng 6, 9, 10 và 12, cũng như từ tháng 1 đến tháng 4/2022, bắt đầu từ ngày 11/5/2021. Ngoài thông báo này, Sàn Đại Liên không cung cấp bất cứ số liệu nào khác.

Yêu cầu ký quỹ là số vốn tối thiểu nhà giao dịch phải ký quỹ để được giao dịch hợp đồng kỳ hạn tương lai.

Thị trường chứng khoán Đại Liên trên website của mình cũng cảnh báo những người tham gia thị trường hãy kiểm soát rủi ro trong bối cảnh giá quặng sắt, than luyện cốc và than cốc biến động quá mạnh.

Sở Giao dịch hàng hóa kỳ hạn Thượng Hải ngày 10/5 cũng cho biết sẽ áp quy định đóng phí cho các hợp đồng thép thanh vằn và thép cuộn cán nóng kỳ hạn tương lai giao dịch nhiều nhất (hiện là kỳ hạn tháng 10) ở mức 0,01% tổng giá trị giao dịch, bắt đầu từ tối 11/5.

Thị trường quặng sắt toàn cầu nóng bỏng

Là mặt hàng nổi bật trong nhóm kim loại về tốc độ tăng giá, mặt hàng quặng sắt đã tăng 135% trong một năm qua, giữa bối cảnh nhu cầu mạnh mẽ (khi nền kinh tế Trung Quốc hồi phục nhanh sau đại dịch Covid-19) và sự gia tăng hoạt động mua đầu cơ. Nhiều chuyên gia tin rằng xu hướng tăng này chưa dừng lại.

Ngày 10/5, giá quặng sắt kỳ hạn tương lai giao dịch trên sàn Singapore đạt tới 226 USD/tấn, mức cao kỷ lục đối với hợp đồng giao sau tính theo USD. Trên sàn Đại Liên, trung tâm giao dịch hàng hóa chính thức của Trung Quốc, giá hợp đồng tham chiếu cùng ngày cũng tăng 10%.

Trong khi đó, S&P Global Platts báo giá quặng sắt hàng thực ngày 10/5 đạt kỷ lục, gần 230 USD/tấn.

Đánh giá về nguyên nhân giá quặng sắt tăng có những ý kiến không đồng nhất.

Wu Shiping, nhà phân tích của Tianfeng Futures trả lời phỏng vấn của Reuters cho biết: "Giá quặng sắt và thép tăng chủ yếu được thúc đẩy bởi giao dịch đầu cơ". "Hiện tại, những người tham gia thị trường đang giao dịch cả những thứ liên quan đến quặng sắt, như tiền điện tử, không dựa trên nguyên tắc cơ bản mà đơn giản chỉ là theo trào lưu", Giám đốc điều hành Atilla Widnell của Navigate Commodities trả lời phỏng vấn của IndiaTimes cho biết.

Trong khi đó, Vivek Dhar, nhà phân tích hàng hóa thuộc Commonwealth Bank of Australia, trả lời phỏng vấn của Bloomberg rằng thị trường "đang rất rất nóng. Nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu mạnh mẽ đó".

"Bây giờ không chỉ là Trung Quốc. . ." Justin Smirk, nhà kinh tế cấp cao tại Westpac, cho biết. Đó là toàn bộ sức mạnh của sự phục hồi trong ngành thép trên toàn cầu. "Tôi nghĩ rằng thực tế là thị trường vẫn cực kỳ eo hẹp, chúng tôi vẫn thấy giá thép tăng mạnh, rất mạnh."

Xuất khẩu quặng sắt từ Australia sang Trung Quốc đã bị giám sát chặt chẽ do căng thẳng địa chính trị dẫn đến việc áp thuế đối với các mặt hàng như lúa mạch, thịt bò và rượu vang. Các nhà máy Trung Quốc đang vội vã mua quặng sắt Australia càng nhiều càng tốt.

Quặng sắt là "một tài sản thực sự, vì vậy nó được coi là một biện pháp phòng ngừa lạm phát tốt. Tôi nghĩ đó là lý do tại sao chúng ta đang thấy các nhà đầu tư đổ rất nhiều tiền vào hàng hóa", ông Justin Smirk nói.

Còn chuyên gia Evy Hambro, người phụ trách đầu tư toàn cầu của BlackRock khi trả lời phỏng vấn của Bloomberg thì nói rằng: "Vẫn còn rất nhiều dư địa để tăng. Những gì chúng tôi thực sự đang làm là thử nghiệm các phạm vi thị trường hàng hóa (giá) ở mức cao hơn để tìm ra câu trả lời cho câu hỏi: Mức giá mới sẽ như thế nào?"

Giá thép bám sát quặng sắt

Giá thép trên thị trường toàn cầu đồng loạt tăng mạnh thời gian qua.

Giá thép cuộn cán nóng tại Mỹ đạt mức cao kỷ lục lịch sử vào tháng 4 vừa qua và vẫn chưa có dấu hiệu chậm lại. Nguồn cung thép tại Mỹ được dự báo vẫn thiếu do chưa có sự cải thiện đáng kể trong cán cân cung - cầu. Dự báo giá thép ở Mỹ sẽ còn tiếp tục tăng.

Ở Châu Âu, xu hướng giá cũng tương tự. Giá thép cuộn cán nóng ngày 30/4 đã lần đầu tiên vượt mức 1.000 EUR (1.204 USD)/tấn. Các nhà sản xuất thép Châu Âu nâng giá chào bán hàng tuần, còn người mua thì lo ngại không mua được hàng nên ưu tiên đảm bảo nguồn cung hơn là thương lượng đẻ giảm giá. Dự báo trong thời gian tới, Châu Âu vẫn trong tình trạng thiếu hụt nguyên liệu trầm trọng, có thể kéo dài tới cuối quý 3 năm nay.

Tại Trung Quốc, giá thép thanh vằn- được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng - đã tăng lên 865 USD/tấn hiện nay, từ mức 660 USD/tấn đầu năm 2021. "Đây là mức giá kỷ lục, vượt qua mức cao kỷ lục trước đây ở giai đoạn bùng nổ trước năm 2010," Clarksons Platou Securities viết trong một thông báo gửi tới khách hàng của mình.

Sản lượng thép của Trung Quốc đã tăng 19% trong tháng 3 bất chấp những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm kiềm chế sản xuất mặt hàng này để đạt mục tiêu về môi trường.

American Metal Market dự báo giá thép Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trong tháng 5 này. Tuy nhiên, tổ chức này cho rằng giá thép Trung Quốc sắp đạt đỉnh, và đến gần cuối năm sẽ hạ nhiệt. Trong tương lai xa hơn, các nhà xuất khẩu thép cuộn cán nóng của Trung Quốc sẽ trở nên kém cạnh tranh hơn trên thị trường thép vận tải qua đường biển, do đó nguồn cung trên thị trường nội địa Trung Quốc sẽ tăng lên, trong khi các nhà sản xuất khác sẽ có thêm cơ hội cạnh tranh trên các thị trường xuất khẩu truyền thống của Trung Quốc.

Trước diễn biến về tình hình giá thép quốc tế và trong nước tăng mạnh gần đây gây ra tâm lý lo lắng trong dư luận xã hội, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) mới đây đã có công văn gửi các doanh nghiệp thành viên khuyến nghị tiếp tục phát huy công suất, đẩy mạnh sản xuất các sản phẩm thép, đồng thời khuyến nghị các doanh nghiệp tổ chức hệ thống phân phối hợp lý để ổn định nguồn cung trong nước, đáp ứng đủ nhu cầu thị trường; các doanh nghiệp tăng cường hợp tác phối hợp ưu tiên nguồn nguyên liệu và thép thô cho thị trường trong nước; tiết giảm chi phí sản xuất, đồng thời bảo đảm giá bán hợp lý để bình ổn giá cả thị trường thép trong nước.

VSA cũng đề nghị các doanh nghiệp thành viên cung cấp thông tin về công suất nhà máy và kế hoạch sản xuất bán hàng trong quý II/2021 và dự kiến cả năm 2021 để tổng hợp, báo cáo với cơ quan nhà nước và truyền thông, cung cấp thông tin đầy đủ đến người tiêu dùng thép góp phần đảm bảo bình ổn thị trường thép trong nước trong thời gian tới.

Với vị thế quan trọng hàng đầu thế giới trong ngành sắt thép, việc Bắc Kinh kiềm chế giá tăng mạnh chắc chắn sẽ có tác động tới thị trường này trong thời gian tới.

Tham khảo: Financial Times, Amm, Refinitiv

Nguồn tin: Cafef